Oι ιστορίες των ανθρώπων που αποφασίζουν να ξεκινήσουν ψυχοθεραπεία προλογίζονται από συμπτώματα του παρόντος: κρίσεις πανικού, βάρος στο στέρνο, δυσκολία στον ύπνο, απώλεια όρεξης ή ευχαρίστησης κλπ. Στο κυρίως θέμα προστίθεται η βασική δυσκολία τους: τα ανεπαρκή μαθήματα αγάπης.
Η αγάπη δεν είναι μια θεωρητική κατάσταση ούτε ένα τυχαίο γεγονός. Αποτελεί μια μαθημένη συμπεριφορά. Η πατρική μας οικογένεια αποτελεί το πρώτο περιβάλλον εκμάθησης της αγάπης. Πολλές φορές η διδασκαλία έχει ασάφειες, αντιφάσεις ή έντονη αυστηρότητα, με αποτέλεσμα να γινόμαστε κακοί μαθητές.
Μια από τις παγίδες στη διδασκαλία περί αγάπης είναι ότι οι εκπαιδευτές μας φροντίζουν να μας υπενθυμίζουν συνέχεια πόσοι επιδέξιοι είναι: “Στερήθηκα για εσένα, ώστε να μη σου λείψει τίποτα”, “Είσαι μικρός ακόμα και δεν ξέρεις τους κινδύνους”, “Όταν θα γίνεις γονέας, θα καταλάβεις”. Βέβαια ανάμεσα σε αυτές τις διαλέξεις, υπήρχαν διαλείμματα τρυφερότητας, φροντίδας και προστασίας.
Συχνά οι άνθρωποι αφηγούνται τα διαλείμματα, ενώ “ξεχνούν” το τι συνέβαινε μέσα στην τάξη. Προτιμούν να θυμούνται σκηνές παιχνιδιού και αγάπης. Από τα υπόλοιπα γεγονότα κουβαλούν δύσφορα αναμνηστικά. Προσπαθούν να πείσουν τον εαυτό τους ότι γενικώς ήταν όλα καλά και μασκαρεύουν το παρελθόν με μια θετική αύρα.
Ενδεχομένως αυτός ο μηχανισμός τους βοήθησε να μην εκτεθούν σε συναισθηματικά φορτισμένα γεγονότα του παρελθόντος. Αφού “δούλεψε” μια φορά, επιδιώκουν να τον βάλουν πάλι σε εφαρμογή πείθοντας τον εαυτό τους ότι στο εδώ και τώρα είναι όλα καλά. Τα συμπτώματά τους όμως δυσκολεύουν το μασκάρεμα.
Η ψυχοθεραπεία δεν είναι ένα δικαστήριο όπου δικάζονται οι κατηγορούμενοι, είτε αυτοί είναι γονείς είτε άλλα πρόσωπα. Αντιθέτως είναι ένα πεδίο όπου επανεξετάζονται τα μαθήματα αγάπης που ο καθένας έλαβε και ξεκινά μια νέα εκμάθηση. Στην πορεία της διδασκαλίας οι άνθρωποι μαθαίνουν να συγχωρούν, να δικαιώνουν τον εαυτό τους, να βελτιώνουν τις σχέσεις τους, να αποδέχονται τα συναισθήματά τους και να ζουν σύμφωνα με τις αξίες τους.
Αποκτούν και μια ακόμα σπουδαία δεξιότητα:
“Μαθαίνουν να επιλέγουν σωστούς δασκάλους στη ζωή τους και γίνονται οι ίδιοι δάσκαλοι για κάποιους άλλους”.