Τυχερά παιχνίδια (τζόγος)

Τυχερά παιχνίδια (τζόγος)

Η ενασχόληση με τα τυχερά παιχνίδια (τζόγος) έχει τις ρίζες της στην αρχαιότητα.

Εμφανίζεται σε πολλούς πολιτισμούς λαμβάνοντας διαφορετική σε κάθε περίπτωση μορφή. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η ενασχόληση με τα τυχερά παιχνίδια λαμβάνει παθολογική μορφή, η οποία τα τελευταία χρόνια τείνει να αυξάνεται. Σε μια έρευνα στη Βόρεια Αμερική βρέθηκε ποσοστό συχνότητας του φαινομένου 5,5% στον ενήλικο πληθυσμό και 13,3% για τον εφηβικό πληθυσμό.

Στην Ελλάδα δεν έχουν διεξαχθεί αντίστοιχες επιδημιολογικές μελέτες. Ωστόσο, η αύξηση των πρακτορείων του ΟΠΑΠ οδηγεί στην υπόθεση της αύξησης της παθολογικής ενασχόλησης με τα τυχερά παιχνίδια.

Τα τυχερά παιχνίδια τείνουν να αυξάνονται τις τελευταίες δεκαετίες παγκοσμίως λαμβάνοντας πολλές μορφές (όπως ηλεκτρονικά καζίνο κλπ.), με αποτέλεσμα να συντείνουν στο πρόβλημα καθώς απευθύνονται σε ένα ευρύτατο φάσμα παικτών

Οι παίκτες παρουσιάζουν διαφορές σε πολλά επίπεδα:

 

  • ως προς το βαθμό της διέγερσης. Τα άτομα που ασχολούνται με τις ιπποδρομίες και το καζίνο βρέθηκε να έχουν υψηλότερα ποσοστά αναζήτησης της διέγερσης και να είναι βαριούνται πιο γρήγορα, ενώ τα άτομα που ασχολούνται με ηλεκτρονικά παιχνίδια φάνηκε να προτιμούν χαμηλά επίπεδα διέγερσης. Επομένως, ο σκοπός της πρώτης ομάδας είναι η αύξηση της διέγερσης μέσω του έντονου ενθουσιασμού, ενώ ο στόχος της δεύτερης η αποφυγή υψηλών επιπέδων διέγερσης, καθώς η δεύτερη ομάδα παίζει για να ξεφύγει από το στρες που βιώνει στην καθημερινή ζωή
  • ως προς τα στοιχηματίζοντα χρήματα. Στο καζίνο μπορεί να διακυβεύεται ένα μεγάλο χρηματικό ποσό σε ένα μόνο παιχνίδι, ενώ στα ηλεκτρονικά παιχνίδια ποντάρονται χαμηλά και συνεχή ποσά και
  • ως προς τη στρατηγική που εφαρμόζουν κατά τη διάρκεια της ενασχόλησής τους με τα τυχερά παιχνίδια. Στα παιχνίδια με χαρτιά του καζίνο, και ιδιαίτερα στο μπλακτζάκ, απαιτείται ένα είδος στρατηγικής από τους παίκτες, για να ελαχιστοποιηθούν οι αναμενόμενες χρηματικές απώλειες. Αντίθετα, στα ηλεκτρονικά παιχνίδια η στρατηγική παίζει αμελητέο ρόλο. Ίσως για το λόγο αυτό, οι παίκτες των ηλεκτρονικών παιχνιδιών παρουσιάζουν δυσκολίες στη λήψη αποφάσεων.

 

Η παθολογική ενασχόληση με τα τυχερά παιχνίδια έχει πολλά κοινά σημεία με τις εξαρτήσεις από τις ουσίες:

 

  • η ανοχή, που συνδέεται με την ανάγκη για έντονα αυξημένες ποσότητες της ουσίας για την επίτευξη του επιθυμητού αποτελέσματος ή το ελαττωμένο αποτέλεσμα με συνεχή χρήση της ίδιας ποσότητας ουσίας, παραπέμπει στην ανάγκη του παίκτη να παίζει αυξάνοντας τα χρήματα που στοιχηματίζει σε κάθε παιχνίδι, για να αντλήσει μεγαλύτερη ικανοποίηση
  • το στερητικό σύνδρομο θα μπορούσε να παραλληλιστεί με την ανησυχία του παίκτη όταν αποπειράται να διακόψει την ενασχόλησή του
  • και στις δύο διαταραχές παρατηρούνται επαναλαμβανόμενες αποτυχημένες προσπάθειες διακοπής της ουσίας και της ενασχόλησης αντίστοιχα
  • τα άτομα ξοδεύουν πολύ χρόνο για δραστηριότητες σχετιζόμενες με την εξάρτηση και την ενασχόλησή τους και
  • συνεχίζουν να διατηρούν την επιβλαβή συμπεριφορά, παρά τις αρνητικές συνέπειες.

 

Οι παθολογικοί παίκτες φαίνεται να πάσχουν και από άλλες ψυχικές διαταραχές όπως: άγχος, κατάθλιψη, διαταραχή ελλειμματικής προσοχής – υπερκινητικότητα, κατάχρηση ουσιών ή ουσιοεξάρτηση και αντικοινωνική, ναρκισσιστική και οριακή διαταραχή προσωπικότητας.

 

Η παραβατικότητα των παικτών δεν έχει μελετηθεί πλήρως, ωστόσο έχει βρεθεί ότι 89,3% των παικτών έχουν διαπράξει τουλάχιστον μια παραβατική πράξη, για να στοιχηματίσουν τα κλοπιμαία στα τυχερά παιχνίδια ή να ξεχρεώσουν. Ένα μικρότερο ποσοστό 14% των παθολογικών παικτών έχει βρεθεί να πληροί τα κριτήρια της αντικοινωνικής διαταραχής προσωπικότητας.

 

Τις περισσότερες φορές οι παθολογικοί παίκτες δεν αναζητούν βοήθεια για το πρόβλημά τους. Η οικογένεια, το συγγενικό ή το φιλικό τους περιβάλλον συχνά είναι ανήσυχο και αναζητά βοήθεια. Οι παθολογικοί παίκτες δύσκολα συνεργάζονται με έναν ειδικό ψυχικής υγείας. Ωστόσο, η οικογένειά τους ή το υποστηρικτικό τους δίκτυο μπορεί να έρθει σε επαφή με έναν ειδικό και να λειτουργήσει ως μεσολαβητής. Άλλωστε, και η ίδια η οικογένεια χρειάζεται συχνά στήριξη, προκειμένου να αντιμετωπίσει τη συμπεριφορά ενός μέλους της που ασχολείται παθολογικά με τα τυχερά παιχνίδια.