Η θεραπευτική ιστορία

Η θεραπευτική ιστορία

H ψυχοθεραπεία είναι μια μορφή θεραπείας που βασίζεται στον προφορικό λόγο. Ο θεραπευόμενος αφηγείται ιστορίες που του προκαλούν δυσάρεστα συναισθήματα. Η απόφασή του να ξεκινήσει ψυχοθεραπεία τον βάζει στη διαδικασία να αφηγηθεί τα βιώματά του και να εκφράσει την προσωπική του οπτική μέσα από αυτά. Αρχίζει με αυτόν τον τρόπο να μιλά  για τις πεποιθήσεις, τις σκέψεις, τα συναισθήματά του, καθώς επίσης για τις πράξεις και τη σωματική του αίσθηση.

Η ψυχοθεραπεία δίνει την ευκαιρία στο άτομο να επαναδιατυπώσει την ιστορία του, ώστε να πάρει διαφορετικές εννοιολογικές διαστάσεις. Συνήθως η ιστορία του ατόμου έχει μια αρχή, συναντά μια κρίση και εκεί τελειώνει. Η ιστορία δηλαδή μένει ανολοκλήρωτη μέσα του. Το άτομο νιώθω αβοήθητο και απογοητευμένο.

Η θεραπευτική ιστορία βοηθά στην ανακατασκευή της ιστορίας αυτής. Ξεκινά από την αρχή, φτάνει στη μέση όπου παρουσιάζεται το πρόβλημα και καταλήγει στο τέλος, στην εφαρμογή δηλαδή των εναλλακτικών λύσεων. Μέσα από την ανακατασκευή το άτομο είναι παρόν και παίρνει την ευθύνη για την πλοκή και τη δράση. Φανερώνει τα αδύναμα σημεία του, τα εσωτερικά του εμπόδια, μιλά για το συναισθηματικό του κόσμο και τις σχέσεις του με τους άλλους.

Μέσα από το ρόλο του πρωταγωνιστή μετατρέπεται από θύμα της κατάστασης σε ενεργό πρόσωπο. Αλλάζει την οπτική του σε όσα του συνέβαιναν, νιώθει ότι μπορεί να ορίσει μια κατάσταση με τις δικές του δυνάμεις, μπορεί να διακρίνει τις καλύτερες επιλογές για τη ζωή του και αισθάνεται πιο σίγουρος για τις αποφάσεις του.

Στη διαδικασία αυτή παίζει σημαντικό ρόλο τόσο η αφήγηση μιας ιστορίας ή ενός παραμυθιού (storytelling) όσο και η συγγραφή μιας ιστορίας (storywriting). Η προσωπική μου εμπειρία μέσω της ψυχοθεραπευτικής πρακτικής δείχνει ότι η αφήγηση μιας ιστορίας έχει θετικά αποτελέσματα. Ο θεραπευόμενος αποκτά μεγαλύτερη επίγνωση της προσωπικής του κατάστασης, ταυτίζεται με τον ήρωα και καταφέρνει να εξωτερικεύσει τα συναισθήματά του και τις σκέψεις του, γίνεται πιο δημιουργικός στην εξεύρεση λύσεων για τις δυσκολίες του.

Η συγγραφή μιας ιστορίας από τη μεριά του τον εμπλέκει πιο ενεργά σε αυτή τη διαδικασία, καθώς καλείται ο ίδιος να αποφασίσει την πλοκή και τη δράση. Αλλάζει ρόλο και από ακροατής γίνεται δημιουργός και αφηγητής. Συχνά γράφω η ίδια ιστορίες σε μορφή παραμυθιού για τους θεραπευόμενούς μου. Η ιδέα του storywriting μου φαίνεται πολύ δημιουργική δραστηριότητα, με βοηθά να εξηγήσω στον άνθρωπο που έχω απέναντί μου το πώς βλέπω την κατάστασή του και του ζητώ να συνεχίσει να γράφει την ιστορία, αν βέβαια το θέλει και ίδιος. Η συγγραφή ιστορίας είναι εξίσου θεραπευτική με την αφήγηση ιστορίας ενδυναμώνοντας τη δημιουργικότητα τόσο του θεραπευτή όσο και του θεραπευόμενου.