Ο ψυχοθεραπευτής είναι ένας άνθρωπος με την προσωπική του ιστορία. Η ιστορία αυτή είναι άγνωστη στον θεραπευόμενο. Αν ο θεραπευόμενος γνωρίζει τα βιώματα του θεραπευτή του δεν είναι ελεύθερος να μιλήσει για τα δικά του προβλήματα. Ενδέχεται να αρχίσει να τον βλέπει ως φίλο, να συμπάσχει μαζί του και να μην του μιλά για τα δικά του θέματα, ώστε να μην τον επιβαρύνει. Επίσης, δυσχεραίνεται η διαδικασία της μεταβίβασης. Με τον όρο αυτό εννοούνται οι αντιλήψεις και οι προσδοκίες του θεραπευόμενου για ένα πρόσωπο της ζωής του που προβάλλονται πάνω στον θεραπευτή.
Η ουδετερότητα λοιπόν του θεραπευτή βοηθά το άτομο να ανασύρει τον τρόπο που βλέπει τον πατέρα, τη μητέρα, τα αδέλφια του ή άλλους και να μεταβιβάζει στον θεραπευτή αυτό το «υλικό». Για παράδειγμα, ο θεραπευόμενος μπορεί να γίνει επιθετικός σε κάτι που μπορεί να ακούσει από τον θεραπευτή, γιατί εκείνη τη στιγμή ταυτίζει αυτό που άκουσε με ό,τι άκουγε από τον πατέρα του. Επομένως, ο θεραπευτής στα μάτια του θεραπευόμενου «γίνεται» ο πατέρας του. Μέσω της ψυχοθεραπείας ο θεραπευόμενος συνειδητοποιεί αυτή τη διαδικασία και αποκτά αυτογνωσία.
Ο θεραπευτής βοηθά τον θεραπευόμενο στη διαδικασία αυτή. Πρέπει να διασφαλίζει τις κατάλληλες συνθήκες, προκειμένου να διευκολύνει την εξωτερίκευση βαθύτερων θεμάτων του θεραπευόμενου. Η εξιστόρηση των βιωμάτων του δεν διευκολύνουν αυτή τη διεργασία. Ωστόσο, κάποιες φορές ο θεραπευτής μπορεί να προβεί σε μια αυτοαποκάλυψη, να μιλήσει δηλαδή για μια προσωπική εμπειρία, όπου κρίνει ότι αυτό είναι βοηθητικό για τον θεραπευόμενο. Ακόμα κι όταν συμβεί μια αυτοαποκάλυψη, αξίζει να γίνεται σε δόσεις και κάθε φορά ο θεραπευτής να έχει επίγνωση ως προς το τι εξυπηρετεί αυτή η πληροφορία στη θεραπευτική σχέση.
Ο θεραπευτής είναι ένας ειδικός που μέσα από την εκπαίδευσή του και την προσωπική του ψυχοθεραπεία έχει τις δεξιότητες να βοηθήσει έναν άλλο άνθρωπο που αντιμετωπίζει δυσκολίες. Η προσωπική θεραπεία βοηθά τον θεραπευτή να μην μπλέκει τη δική του ιστορία με την ιστορία του θεραπευόμενού του. Διαφορετικά δημιουργείται η αντιμεταβίβαση, όπου ο θεραπευτής μεταβιβάζει στον θεραπευόμενο βιώματα που έχει ζήσει με σημαντικούς άλλους της ζωής του.
Η εκπαίδευση του θεραπευτή κρίνεται αναγκαία, ώστε να υπάρχει μια ιστορία ως πλαίσιο αναφοράς μέσα από την οποία θα εξηγείται η ψυχολογική κατάσταση του θεραπευόμενου. Ο θεραπευτής με κατεύθυνση τη γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία δημιουργεί μια «ιστορία» για να εξηγήσει την αιτιολογία των δυσκολιών του θεραπευόμενου. Ο θεραπευτής της οικογενειακής θεραπείας δημιουργεί ένα διαφορετικό πλαίσιο ιστορίας. Ο θεραπευτής με βάση την ψυχανάλυση κατασκευάζει μια ιστορία με άλλη ορολογία. Η εκπαιδευτική ιστορία του θεραπευτή ανεξάρτητα από την προσέγγισή του αξίζει να είναι ευέλικτη και να ενσωματώνει μια ευρύτερη θεώρηση της κατάστασης. Με αυτόν τον τρόπο, προσφέρεται μια σφαιρική και ολιστική προσέγγιση. Μια τέτοια προσέγγιση εξαρτάται από την ευρύτερη ιστορία του θεραπευτή. Η γενικότερη ευελιξία και δημιουργικότητά του συνδέονται με το ρόλο του ως θεραπευτή.
